by Četvrti dan našeg boravka na Cresu bio je rezervisan za izlet na otok Lošinj, otok koji je nekada bio jedinstvena celina sa Cresom a nakon prokopavanja kanala kod mesta Osor (radi lakše plovidbe i efikasnije povezanosti Istre i kvarnerskih otoka), to su danas dva otoka.
Da sam imao afiniteta za ovakva piskaranja 2005. godine , priča oko Lošinja bi bila znatno zanimljivija i korisnija, jer smo tada u Malom Lošinju proveli 7 dana, a ovo sada će biti interesantno i eventualno korisno onima koji bi upravo uradili ono što i mi – iz svoje creske baze otišli na jednodnevni izlet na Lošinj.
Nakon što smo prepodnevno kupanje obavili u prelepoj uvali Koromačana kod gradića Belej na Cresu, nastavili smo naše putovanje na jug.
Put koji vodi po sredini otoka, nakon 33 km od grada Cresa, dovodi nas do mesta Osor u kome preko mostića dugog desetak metara, prelazimo na otok Lošinj.
Bistro more, čist vazduh, bogatstvo flore i faune, blaga mediteranska klima odlike su otoka Lošinja.
Klima Lošinja određena je njegovim položajem koji je na samoj sredini severne hemisfere.
Upravo zato, otok je širom sveta poznat kao klimatsko lečilište.
Blaga mediteranska klima deluje pogodno na disajne puteve, a sa Centrom za hemodijalizu, otok se profilisao kao jedno od zdravstveno – turističkih odredišta.
Bujna vegetacija je ono što je na prvi pogled uoičljivo a prema istraživanjima na otoku Lošinju identifikovano je čak 1018 biljnih vrsta – limun, narandže, smokve, mandarine, masline, kaktusi, lavanda, borovi, čempresi, bugenvilije itd.
Brojne borove šume postale su zaštitni znak otoka zahvaljujući Ambrozu Haračiću, botaničaru i profesoru stare pomorske škole u Malom Lošinju koji ih je doneo i zasadio na području današnje park šume Čikat, ali i brojnim pomorcima koji su sa svojih putovanja iz prekomorskih zemalja doneli mnoštvo egzotičnih biljaka.
Otok Lošinj je površine 75 km2, pruža se u smeru severozapad-jugoistok u dužini od 35 km a broji nešto više od 8000 stanovnika.
Naravno, taj broj u špicu turističke sezone, zna da bude i 5-6 puta veći.
Osim Malog Lošinja, administrativnog sedišta otoka, naseljena mesta su Veli Lošinj, Nerezine, Sveti Jakov i Ćunski.
Iako je geografski na Cresu, u administrativnoj podeli i mestašce Osor je pripalo opštini Mali Lošinj.
Od Osora do Malog Lošinja putovanje traje nekih pola sata, od 23 km puta nekih desetak kilometra su u iznenađujuće lošem tj džombastom stanju.
Na samom ulazu u Mali Lošinj, u delu koji se zove Privlaka i gde je otok ”najtanji”, prokopan je kanal i po ugledu na identičan slučaj u Osoru, premošten sa pokretnim mostom koji se dva puta dnevno podiže radi prolaska brodića i čamaca.
Naša prva tačka bila je Veli Lošinj, mestašce na 5 km udaljeno od Malog Lošinja, smešteno u maloj uvali sa jugoistočne strane otoka.
Interesantan je podatak da je nekadašnji Veli Lošinj, ili Velo Selo kako se tada zvao bio veći od Malog Lošinja, ali ga je ovaj zbog svog položaja i razvoja pomorstva pretekao po veličini.
Tako su u ta dva mesta danas imena obrnuta od stvarne veličine naseljenog područja.
Od parkinga, koji se nažalost plaća, a na kojem na sreću ima dovoljno slobodnih mesta, do centra mesta ima desetak minuta lagane šetnje.
Obeležje mesta su visoke kuće, raskošne vile nekadašnjih kapetana i velološinjske gospode i kula koja se uzdiže iznad morske uvale a čiji je lik ujedno motiv grba Velog Lošinja.
Kafe/sladoled pauza usledila je u lokalu odmah uz obalu i krajnju tačku uzane uvale.
Jedno od interesantnih mesta koje se mogu obići u Velom Lošinju a koje se nalazi baš tu u srcu mesta, nasuprot župnoj crkvi, jeste Institut za istraživanje i zaštitu mora ”Plavi svijet” koji se bavi očuvanjem mora kroz razne edukativne programe a svakako je najpopularniji deo priča, izložba i filmovi o delfinima čija je pojava veoma česta u moru oko Lošinja i susednih otoka.
Obzirom na doba dana i visoku temperaturu, za neko veće istraživanje nije bilo prostora i energije, ja sam još samostalno prošetao duž cele uvale u kojoj dominira barokna župna crkva Sv. Antuna Pustinjaka s visokim zvonikom.
Šetnja desnom stranom uvale, vodi do izlaza na otvoreno more, predivnog pogleda i crkve Svetog Križa.
Da sam imao vremena, šetnjom uz otvoreno more, nakon 600 metara, stigao bih u uvalu Rovanjska, gde se može osetiti onaj pravi ribarski ugođaj i gde se može videti veliki lukobran kojem je kamen temeljac 1856. postavio nadvojvoda Maksimilijan.
Sa suprotne strane velološinjske uvale (leve,gledajući iz pravca kopna), nalazi se Punta – veliki hotelsko-apartmanski kompleks.
Nakon ovog malog turističkog obilaska, sprovedenog u najtoplije doba dana, sazreli su svi uslovi za plažu i dugo kupanje.
Kamp Čikat, mesto na kome ćemo provesti popodne, izabran je iz taktičkih razloga – u njemu se nalazi Aqua park Čikat – https://www.camp-cikat.com/hr/aquapark-u-kampu-cikat.aspx glavna meta najmlađeg člana naše posade, parking ispred ulaza u kamp je besplatan a plaža kampa lepa i dostupna i nama koji nismo gosti kampa.
Boraveći u ovim krajevima, pomenutog leta 2005.godine a i nekoliko godina kasnije kada sam tu bio službeno na odličnoj turističkoj berzi, shvatio sam da prelepi Mali Lošinj ima samo jednu manu.
Jednu, ali ozbiljnu – ukoliko se opredelite za privatni smeštaj, dakle ako niste u kampovima i hotelima, do plaže se mora ići autom jer su sve uvale u kojima su plaže, udaljene od naselja i po nekoliko kilometara.
Plaže su okrenute ka jugoistoku tj prema otvorenom moru, spojene dugačkim šetalištem u okružene gustom borovom šumom.
U uvalama se smenjuju hoteli, odmarališta i prelepe vile iz austrougarskog doba, a na samom kraju šetališta na severnoj strani nalazi se veliki Auto kamp Čikat.
U blogu o Cresu i kampu Kovačine, pisao sam o mojoj nostalgiji vezanoj za kampove i kampesrski način letovanja a ta nostalgija je mogla postati samo veća nakon popodneva provedenog u ovom velikom i prelepom auto-kampu.
Kamp Čikat najveći je kamp na području Cresa i Lošinja i bogato je opremljen sa brojnim sadržajima – od pomenutog Aqua parka koji zauzima centralno mesto u kampu, preko isparcelisanih mesta za kampere, kamp prikolice, šatore sa 5 različtih kvalitativnih nivoa pa do mobilnih kućica koje lagano postaju već klasika i sastavni deo svakog ozbiljnijeg kampa.
Ovde je priča oko mobilnih kućica još više nadograđena, tako da za one sa najdubljim džepom, izgrađene su super komforne i luksuzne mobilne kućice – https://www.camp-cikat.com/hr/mobilne-kucice.aspx koje oduzimaju dah kada ih čovek ugleda na najboljoj poziciji u kampu, uz samu obalu mora.
Da bi se ispratili svi trendovi u svetskom turizmu, u kampu su postavljena i dva glamping šatorska naselja – https://www.camp-cikat.com/hr/glamping-safari-satori.aspx
Izgleda zaista impresivno, ali i cena je takva, impresivna, za 4-6 ljudi u glavnoj sezoni, početna je 155-168e plus dodatni troškovi.
Mi smo naše popodne proveli u hladovini jedne šljunčane uvale koja gleda na otok Susak, sa kupanjem u toplom i čistom moru, a deo ekipe koji je bio u Aqua parku delovao je sasvim zadovoljno količinom zabave i izlučenog adrenalina.
Zaista svaka šetnja kroz beskrajno uredan, savršeno organizovan i maksimalno popunjen kamp, predstavlja maksimalan užitak, ponajviše zahvaljujući gustoj borovoj šumi u kojoj se ceo kamp nalazi.
Za finale ovog našeg izletničkog dana, predviđena je bila šetnja Malim Lošinjem, čiji se centar nalazi na nešto više od 4km od kampa Čikat.
Mi smo parkirali na velikom parkingu pod naplatom, koji se nalazi na istočnoj strani mesta, a od njega do centra – rive, ima oko 800 metara šetnje kroz prometnu i turistima punu, ulicu Braće Ivana i Stjepana Vidulića
Možda je rešenje otići na parking tržnog centra Lidl koji se nalazi znatno bliže centru, no nismo tu opciju probali pa je ne mogu i preporučiti.
Na putu koji vodi od kampa ka gradu, na vrhu prevoja sa kojeg počinje spuštanje ka centru tj. ka parkingu, nalazi se veoma interesantno mesto koje ovom prilikom nismo stigli da posetimo ali ja ga se živo sećam iz moje posete 2010.godine i zato ga moram preporučiti – Miomirisni otočki vrt – https://miomirisni-vrt.hr/
Ovde su na jednom mjestu zasađene gotovo sve biljke koje se mogu pronaći na otoku: narandža, mandarina, kadulja, mirta, limun, lavanda, ruzmarin i mnoge druge.
To bogatstvo mirisa na jednom mestu jednostavno opija i tera da se diše punim plućima i uživa, a mogu se degustirati i kupiti predivni proizvodi od otočnog bilja – razni likeri, mirisne sveće, kupke, čajevi i slično.
Mali Lošinj najveće je naselje na otoku i najveće naselje na svim jadranskim otocima.
Priobalno naselje, smešteno je u dnu uvale, tačnije luke Mali Lošinj.
Okrenut je ka moru sa severozapadne strane.
Za nautički turizam vrlo važna luka jer je smeštena na plovnom putu između Istre i Dalmacije.
Najvažnije ptivredne grane su turizam i ugostiteljstvo,trgovina, brodarstvo i brodogradnja te ribarstvo.
Prema popisu stanovništva iz 2011. godine grad Mali Lošinj ima 6.296 stanovnika.
Šetnja malološinjskom rivom, jednom od najlepših i najzanimljivijih na Jadranu,uvek je pravo uživanje.
Celom dužinom ove prelepe uvale koja se duboko uvlači u kopno i ima pravilan oblik potkovice, nižu se restorani, poslastičarnice, barovi, pekare, turističke agencije, a na samoj obali privezani su brojni brodovi i jahte.
Još prilikom prvog boravka na ovom mestu, pre 14 godina, bio sam impresioniran kvalitetom i kvantitetom ponude izletničkog turizma.
Nakon svega što smo u međuvremenu obišli i istražili širom Jadrana, mogu slobodno ustvrditi da je Mali Lošinj (i dalje), šampion u ovoj kategoriji turističke ponude.
Veliki, dobro opremljeni i komforni brodovi voze u svim pravcima – na otoke lošinjskog arhipelaga Susak, Unije, Ilovik, na otok Cres čak i na malo udaljeniji otok Rab.
Veoma je važno da za celodnevni izlet, brod ima dovoljno sopstvenog hlada a ne da je čovek primoran da se peče na palubi bez ikakve zaštite, što je čest slučaj.
Ovi malološinjski su upravo takvi, bili i ostali.
Mi smo 2005. obišli te male lošinjske otoke i uvale u najboljoj ”all inclusive” varijanti (celodnevna vožnja brodom + piće i hrana u neograničenim količinama) i bili oduševljeni celokupnim doživljajem.
Jedna od najvećih turističkih atrakcija u Malom Lošinju je Muzej Aproksimena – http://www.muzejapoksiomena.hr/hr/ koji nalazi baš na rivi – šetalištu, na adresi Riva lošinjskih kapetana 13 u palati Kvarner.
Muzej Apoksiomena jedinstvena je arheološko-arhitektonska kulturna institucija na našim prostorima, u celosti posvećena jednom eksponatu – bronzanom kipu mladog atlete Apoksiomena.
Kip je u podmorju otoka Lošinja, na dubini od 45 metara, pronašao turista iz Belgije 1997. godine.
Apoksiomen je 1999. izvađen iz mora na čijem je dnu boravio gotovo dve hiljade godina !
Obzirom da je bilo prilično kasno a čekale su nas još i ”obaveze” sladoleda i ispijanja radlera uz posmatranje spektakularnog zalaska sunca te vožnja do našeg privremenog doma na Cresu, muzej nismo stigli da posetimo, što je dodatni motiv više da se još koji put vratimo na ovaj predivni otok.
